• 0
• Sıfırla

Termoform ısı ve basınç uygulamasıyla düz plastik plakaların istenen şekle getirilmesi sürecidir. Süreç başlangıç malzemesi olarak plastik plakalar kullanılmaktadır. Bu plakalar istenen kalınlıkta ekstrüzyon prosesi ile elde edilmektedir.

Termoform teknikleri büyük boyutta, oldukça ince etli ve hafif parçalar için kalıpların üretilmesinde uygundur.

Termoform ısıtma ve şekillendirme olmak üzere iki adımdan oluşur.

Isıtma genellikle plastik tabakanın bir veya iki tarafına yerleştirilen infrared tipi elektrikli ısıtıcılarla sağlanır. plakanın istenilen seviyede yumuşatılması için gerekli ısıtma süresi polimere, kalınlığına ve rengine bağlıdır. Isıtılan plaka konkav kalıp (dişi) içerisine veya pozitif kalıp (erkek) boşluğu içerisine yerleştirilir.

Uygulanan yöntemler, vakumlu termoform, basınçlı termoform ve mekanik termoform olmak üzere üç gruba ayrılabilir.

Vakumlu Termoform

Bu yöntemde adından da anlaşılacağı gibi plastik plakanın çekilmesi için negatif basınç kullanılmaktadır. Kalıp boşluğu ve termoplastik plaka arasında vakum oluşturulur. Isıtma ile yumuşatılan düz plastik plaka kalıp boşluğu üzerine yerleştirilir ve vakum plakayı boşluk içine çeker. Bu işlem kalıp içerisinde vakum hatlarına bağlı minyatür havalandırma delikleri ile gerçekleştirilir.

Kalıp içerisine entegre edilen su soğutma sistemi, plastiği soğuk kalıp yüzeyi ile temas halinde soğutur ve sertleştirir. Kalıp içerisine tekrar hava üflenir ve parça çıkartılır, kesilerek ayrılır.

Basınçlı Termoform

Vakumlu şekillendirmeye benzemektedir. Ancak plaka altında vakum kullanılmasına ek olarak plakanın kalıp içerisine yerleştirilmesi için kalıp yüzeyinden hava basıncı uygulanmaktadır. Plakalar kapandığında vakum plakayı bir taraftan aşağı yönde kalıp boşluğu içerisine çekmektedir. Diğer tarafta üst kısımdan basınçlı hava uygulanmaktadır. Vakum ile basınçlı havanın uygulanması çevrim süresini kısaltır ve düşük sıcaklıkta çalışmasını sağlar. Aynı zamanda malzeme dağılımını iyileştirerek daha eşit duvar kalınlığı sağlamakta, daha kalım plakaların şekillenmesine olanak sağlamakta daha ince detaylar, dokular, altı kesik kısımlar ve vakumlu şekillendirmeyle oluşturulması kolay olmayan keskin köşeler üretmektedir.

Vakumlu Snapback Termoform

Vakum kalıp plakayla temasa geçmeden önce sıcak plastiğin önceden esnetilmesi için kullanılmaktadır. Daha derin oyulmuş ürünler daha iyi duvar bütünlüğü sağlar ve daha az iz bırakır.

Hat Üzerinde Termoform

Hat üzerinde termoform sürecinde ekstrüzyon makinasından gelen sıcak plaka, şekillendirme istasyonuna kadar plakanın şekillendirme sıcaklığında kalmasını sağlamak için doğrudan fırın içerisinden mekanik olarak geçirilmektedir. Şekillendirme adımı ekstrüder çıkış hızıyla senkronize olmalıdır. bu türde termoform şekillendirme genellikle 3,17 mm veya daha ince plakalarla ve kritik termoform gerektirmeyen uygulamalarla sınırlıdır. Baskı, doldurma, sızdırmazlık, kalıp kesme, hurda kesme veya bitmiş ürünlerin otomatik olarak çıkartılması ve istiflenmesi gibi ikincil işlemler ünite içerisinde yapılmaktadır.

İki Plaka Şekillendirme

İki plaka şekillendirme oyuk ve çift oyuk bölgelerinin oluşturulması için ilgili ayrı dişi kalıplarda iki ayrı plakanın eş zamanlı olarak şekillendirilmesidir. Daha sonra oyuk parçanın oluşturulması için soğutma öncesinde birbirine kaynak yapılmaktadır. Üst ve alt parçalar için farklı kalınlık ve renkte plaka kullanma esnekliği sağlamaktadır.

Serbest Şekillendirme

Bu yöntemde kalıp kullanılmaz. Bunun yerine akrilik plaka çerçeve içerisine sıkıştırılır, vakum veya basınçlı hava ile malzeme istenen derinliğe çekilir. Sensör uygun derinliğe ulaşıldığını belirler ve basıncı keser. Hava yalnızca malzeme plakasına değdiğinden iz kalmaz.

Drape Şekillendirme

Drape şekillendirme düz vakumlu şekillendirmeye benzer. Ancak plaka çerçevelenip ısıtıldıktan sonra mekanik olarak esnetilir ve erkek kalıp üzerinde plakanın şekillendirilmesi için diferansiyel basınç uygulanır.

Mekanik Termoform (Eşli Kalıp)

Tamamen mekanik şekillendirmedir. Yumuşatılmış plastik plaka eşli pozitif ve negatif kalıplar arasına yerleştirilir ve şekil alması sağlanır. Hava basıncı (pozitif veya negatif) uygulanmaz. Daha iyi boyut kontrolü ve parçanın her iki tarafında yüzey detaylandırma fırsatı sunar.