• 2
• Sıfırla

 

KAYNAKLAMA

Aynı veya benzer malzemelerden üretilmiş iki plastik parçayı ısı ve basınç kullanarak birleştirip tek bir parça oluşturmaya kaynaklama denir.Termoset malzemeler kaynaklanamaz.İki termoplastiğin sağlam bir şekilde kaynaklanması için gerekli kurallar aşağıdadır.

1. İki plastik eriyik haline aynı sıcaklık aralığında geçmelidir.Erime sıcaklıkları yakın olmalıdır.
2. Eriyik halindeki viskozite değerleri birbirine yakın olmalıdır ki bir parçadan diğerine malzeme akabilsin.
3. İki termoplastiğin kimyasal yapılarının birbirine benzer olması gerekmektedir.

Son maddedeki kural kaynaklama metodunun genelde aynı plastik malzemeden üretilmiş parçaların birleştirilmesinde kullanıldığını göstermektedir.

KAYNAK YAPIMINDAKİ ADIMLAR

1. Yüzeylerin temizlenmesi
2. Yüzeylerin Isıtılması
3. Basınç uygulanması
4. Basınç altında soğuma

KAYNAKLAMA METODLARI

 

1.SICAK PLAKA İLE KAYNAKLAMA

Elektrik akımıyla ısıtılmış metal bir levhadan yapıştırılacak plastik yüzeylere ısı iletimle aktarılır.

Plastiklere uygulanan sıcak plaka kaynaklama yöntemi aşşağıdaki resimde görülmektedir.

YÜZEYİN ERİME SÜRESİ: Kaynaklanacak iki plastik arasına sıcak levha konulup 1.5 bar’lık basınç ile sıkıştırılır.Parçalarda ısıtılan yüzey tarafında deformasyon olana kadar geçen süreye denir.

ISITMA SÜRESİ: Ekstra basınç uygulanmadan sıcak levhanın yüzeyleri ısıtmaya devam ettiği süredir.

CHANGEOVER SÜRESİ: Sıcak levha mümkün olduğu kadar çabuk uzaklaştırılır.

SOĞUMA SÜRESİ: Kaynaklanacak yüzeyler birbirlerine doğru sıkıca itilip yapıştırılır.Soğuma devam ederken basınç arttırılır.Birleşme çizgisi dokunulmayacak kadar ısınana kadar sabit basınç uygulanır

 

2.SICAK GAZ İLE KAYNAKLAMA

Sıcak gaz ile kaynaklama çoğunlukla el işçiliği ile yapılan bir metodtur.Yapıştırılacak yüzeyler sıcak gaz ile ısıtılır ve basınç altında birbirlerine bastırılır.Bu metod genellikle tamir amacıyla kullanılır.

3.SÜRTÜNME İLE KAYNAKLAMA

Bu uygulamada sürtünme enerjisinin çıkardığı ısıdan faydalanır.

Santrifuj (Dönme) kuvveti ile kaynaklama:Bir parça sabit kalırken dönen parça belli bir basınç ile sabit parçaya yapıştırılır.Yapışma yüzeydeki malzemelerin erimesi neticesinde olur.Bu metodta dış sürtünmeden kaynaklanır.

Ultrason ile Kaynaklama:Yüksek frekanslı mekanik titreşim yaratan bir alet kullanılır.Be metodta iç sürtünmeden faydalanır

 

4.RADYASYON İLE KAYNAKLAMA

Yapıştırılacak yüzeyler radyoaktif ışınlar ile eritilir.Şeffaf plastikler ışığı az absorbe ettiklerinden bu metod şeffaf plastiklerde kullanılmaz.

 

5.ENDÜKSİYON İLE KAYNAKLAMA

Kaynaklanacak parçaların arasına manyetik olarak harekete geçebilecek tozlar bulunduran bir levha konur.Yüksek frekans altında bu tozlar ısınır ve plastik yüzeyleri ısıtır.İki parça yüzeyi basınç altında birbirine bastırılır.Bu metod ile detaylı yüzeyli parçalar bile kaynaklanabilir.

YAPIŞTIRMA

Yapıştırıcı kullanarak plastik parçaların birleştirilmesi genelde büyük yüzeyli parçalarda kullanılan bir tekniktir.Kaynaklama metoduna göre avantajları aşağıda verilmiştir.

1. Yapıştırıcı kullanarak her tür plastikten üretilmiş parçaları birbirine veya metal, cam gibi malzemelere yapıştırmak mümkündür. (Termosetler de yapıştırılabilir.)
2. Et kalınlığı ince, küçük veya çok detaylı plastik parçalar bile yapıştırıcı kullanarak birleştirilebilir.
3. Sarsıntı emici veya conta olarak kullanılacak parçalar sağlam bir şekilde yapıştırılabilirler.

YAPIŞTIRICI ÇEŞİTLERİ

1. FİZİKSEL YAPIŞTIRICILAR

• Solvent Bazlı Yapıştırıcılar
• Solvent ile yapıştırma
• Hot-melt Yapıştırıcılar

2. KİMYASAL YAPIŞTIRICILAR

• Kimyasal reaksiyon sonucu yapışma sağlayan yapıştırıcılar

YAPIŞTIRMA TEKNİKLERİ

1. Yapıştırıcı Etkisi: Mekanik yapışma, yapıştırıcı malzemenin yüzeydeki girintilere yerleşmesiyle gerçekleşir.

Yapuıştırıcı ancak yüzeye direk temas ederse etkisini gösterir.Bu sebeple yapışacak yüzeyin yağ ve kir gibi yabancı maddelerden tamamen temizlenmesi gerekmektedir.

2. Solvent Etkisi: İki yüzey arasında çekim kuvveti oluşturmak için yüzeylere saf çözücü madde sürülür.Bu çözücü plastik yüzeyindeki moleküller arası bağları kırarak plastiği çözer.Parçalar basınç ile birbirlerine bastırılınca iki yüzeyin serbest molekülleri birbiriyle bağ kurarlar ve sağlam bir yapışma meydana gelir.

YAPIŞTIRMA’DA ÖNEMLİ FAKTÖRLER

YÜZEY ÖZELLİKLERİ:

Temizlik,Pürüzlülük,Çözünebilirlik,Islanabilirlik,Kutupsal çekim (polarlık) bu özellikler iki malzemenin birbirine yapıştırılabilmesi için önemli rol oynarlar.